بیست و پنجمین نمایشگاه الکامپ که در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار شد به کار خود پایان داد. در این مقاله به گزارش خبری مهم ترین اتفاقات الکامپ ۹۸ می پردازم. در ادامه همراه با آی تی من، جلال ترابی باشید.
نمایشگاه بین‌المللی الکامپ ۹۸، روز یکشنبه به کار خود پایان داد تا پرونده‌ی بزرگترین رویداد حوزه‌ی فناوری کشور در سال جاری بسته شود. الکامپ ۹۸ را می‌توان نمودی از رشد و گسترش اکوسیستم استارتاپی در کشور دانست. این جامعه چندین سال پیش با حضور شرکت‌های اندک و بدون امکاناتی اعم از سرمایه‌گذار، شتاب‌دهنده، فضای کاری و سالن و محیطی مناسب در نمایشگاه، آغاز به‌کار کرد؛ اما اکنون شاهد رشد قابل‌توجه این شرکت‌ها هستیم تا جایی که خود را به‌عنوان ستاره‌ی نمایشگاه الکامپ معرفی می‌کنند.
نمایشگاه الکامپ در عرصه طراحی، ساخت و تولید و پشتیبانی از محصولات، خدمات، محتوا و راهکارهای صنایع الکترونیکی، کامپیوتر و دیجیتال در اقتصاد ایران و بزرگترین رویداد فناوری کشور است. الکامپ همه ساله با حضور گسترده و چشمگیر دست اندرکاران این حوزه و مخاطبان آنها در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار می شود.
نمایشگاه الکامپ، آوردگاهی است که سالانه ذینفعان توسعه و تحول اقتصاد دیجیتال با بررسی فرصت های بازار به جایگاه سازی محصولات و خدمات خود پرداخته و عملکرد سالانه خود را در معرض دید و داوری مشتریان و استفاده کنندگان قرار می دهند تا با تحریک تقاضای بازار به تعمیق و گسترش اقتصاد کشور یاری رسانند. دستیابی به اقتصاد دانش بنیان و عمق بخشی به اقتصاد زیست بوم فناوری کشور، جز با مشارکت فعال تمامی ذینفعان اقتصاد و تحول دیجیتال در حوزه های مختلف الکترونیک، کامپیوتر (سخت‌افزار و نرم‌افزار) و حضور مقتدرانه بازیگران بخشهای مختلف اقتصادی، صنعتی و خدماتی کشور محقق شدنی نیست.
پس از تحریم‌های ایالات متحده علیه کشورمان در سال‌های گذشته، شاهد خروج تدریجی نامهای بزرگی از بازار و بالطبع نمایشگاه‌های بین‌المللی کشور بودیم. این موضوع در وهله‌ی اول به وجهه و جذابیت الکامپ ضربه‌ی قابل توجهی زد. اما در ادامه و طی سال‌های اخیر شاهد رشد و شکل‌گیری استارتاپ‌های داخلی برای تأمین نیازهای داخلی کشور بودیم.
حضور پررنگ نام‌هایی مانند ابر آروان، کیلید، اسنپ و نشاندر غرفه‌های بزرگ و جذاب که سال‌های گذشته در غرفه‌ای کوچک و سالنی دورافتاده کسبوکار خود را آغاز کرده بودند، دلیلی است بر صحت ادعای رشد اکوسیستم استارتاپی کشور. امیدواریم در آینده نیز شاهد رشد و حضور نامهای جدید و توانمندی در حوزه‌ی فناوری کشور باشیم.
قبل از اینکه به گزارش خبری الکامپ ۹۸ بپردازم، مقاله ای درباره انتظارات از الکامپ ۹۸ پیش از شروع این نمایشگاه نوشته بودم.
این گزارش قرار بود بلافاصله پس از نمایشگاه، در آی تی من گذاشته شود اما برای ارائه بهترین و کامل ترین گزارش کمی با تاخیر منتشر شده است.
از الکامپ ۹۸ چه انتظاراتی داریم؟
در ادامه به مهم ترین اتفاقات و رویداد های الکامپ ۹۸ می پردازم. با من همراه باشید.
امسال ۵۳۰ استارتاپ در الکام استارز حضور داشتند
اولین خبر خوب از الکامپ ۹۸ این بود که ۵۳۰ استارتاپ در این نمایشگاه حضور داشتند. آرش برهمند، مدیر اجرایی الکام استارز در نمایشگاه الکامپ ۲۵، در مصاحبه ای اشاره به حضور ۵۳۰ استارتاپ در این نمایشگاه کرد.
طی سال‌های گذشته، همواره یکی از بخشهای جذاب نمایشگاه الکامپ، رویداد الکام استارز بوده است؛ رویدادی که با میزبانی از استارتاپ‌های نوپا، ایده‌ها و برنامه‌های این مجموعه‌های کوچک را به بازدیدکنندگان نمایشگاه اشتراک می‌گذارد و فرصتی را برای دیده‌شدن جوانان مشتاق فراهم می‌کرد.
ناگفته نماند که رویداد الکام استارز نه‌تنها برای کاربران و بازدیدکنندگان؛ بلکه برای وزیر ارتباطات نیز جذابیت دارد؛ جهرمی در جریان افتتاحیه‌ی الکامپ ۲۵، با ستایش نام رویداد، از استارتاپ‌ها به‌عنوان ستارگانی یاد کرد که در کنار بزرگان صنعت در آسمان ایران می‌درخشند.
بازدید سورنا ستاری معاون علمی فناوری ریاست جمهوری
سورنا ستاری معاون علمی فناوری رئیس جمهور در بازدید از الکامپ ۹۸ گفت:
رشد استارت آپ ها به توسعه اشتغال و بالندگی اکوسیستم نوآوری کشور کمک می کند و بر این اساس ما باید راه های بیشتری را برای حمایت از آنها پیدا کنیم.
ستاری با تاکید بر اینکه موضوع حمایت از ساختار شرکت‌های استارت آپی تنها حمایت‌های مالی نیست، گفت:
هیچ استارت آپی با وام شکل نمی‌گیرد و نیاز به سرمایه گذاری دارد بنابراین تلاش ما این است که بتوانیم ظرفیت و بستر جذب سرمایه گذار برای استارت آپ ها هموار کنیم.
وی با تاکید بر استقبال مردم از اپلیکیشن‌های جدید و خدمات ارزان و قابل دسترس این نرم افزارهای کاربردی گفت:
فعالیت بخش خصوصی و کسب و کارهای نو در حوزه اپلیکیشن به این معنی است که خدماتی که از سوی دولت گران بوده و یا غیرقابل دسترس است ازسوی استارت آپ ها و اپلیکیشن‌های بومی به صورت ارزان و قابل دسترس به مردم ارائه می‌شود. شکستن ساختار دولتی و سنتی زمان بر است و نیاز به عزم راسخ و اراده جدی دارد.
خبر خوش برای استارتاپ های استانی این بود که ۳ صندوق سرمایه گذاری استانی در حاشیه الکامپ ۹۸ به امضا و تصویب رسید.
۳ صندوق خطر پذیر استانی، آماده برای استارتاپ ها
طی تفاهم نامه ای که میان محمدباقر اثنی عشری رئیس سازمان نظام صنفی رایانه ای کشور و مهدی محمدی دبیر ستاد توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری در حاشیه بیست و پنجمین نمایشگاه الکامپ تهران منعقد شد، سه صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر استانی راه اندازی می شود.
مهدی محمدی در این مراسم گفت:
طی این تفاهم نامه و در راستای توسعه صندوق‌های سرمایه گذاری خطرپذیر در کشور برای توسعه کسب و کار های دیجیتال موضوع راه اندازی صندوق‌های سرمایه گذاری خطرپذیر (VC) استانی را در دستور کار قرار داده ایم و به عنوان پایلوت سه صندوق در استان‌های کشور راه اندازی خواهد شد.
با توجه به اینکه جذابیت سرمایه گذاری در سایر بازارها کاهش پیدا کرده و جذابیت سرمایه گذاری در بازارهای فناوری اطلاعات و کسب و کارهای نوپا افزایش یافته است، برای ورود سرمایه گذاران جدید به این حوزه باید بستری فراهم شود. وی با اشاره به جریان موفق استارت آپی در کشور گفت: دولت برای تشویق سرمایه گذاری در این حوزه با بخش خصوصی همکاری میکند.
هم اکنون طبق تفاهم نامهای که میان سازمان نظام صنفی رایانه‌ای و ستاد توسعه فناوری اطلاعات معاونت علمی منعقد شده است بخشی از فرآیند سیاست گذاری در حوزه سرمایه گذاری‌های خطرپذیر را به سازمان نظام صنفی انتقال می‌دهیم به این ترتیب بخش خصوصی نه تنها در اجرا بلکه در سیاست گذاری حوزه سرمایه گذاری‌های کسب و کارهای نوپا نیز ورود پیدا خواهد کرد.
هم اکنون دولت‌ها برای تشویق سرمایه گذاران خطرپذیر بخشی از ریسک صندوق‌های سرمایه گذاری را می‌پذیرند، ما نیز در کشورمان در راستای این اقدام قصد داریم بخشی از ریسک صندوق‌های خطرپذیر را پذیرفته و در سود و زیان سرمایه گذاری آنها مشارکت داشته باشیم بر این اساس در صورت سرمایه گذاری یک واحد از سوی صندوق‌های سرمایه گذاری معاونت علمی و صندوق نوآوری و شکوفایی، دو واحد سرمایه گذاری خواهند کرد.
پایلوت این طرح را با امضای تفاهم نامه دوجانبه با سازمان نظام صنفی رایانه‌ای و تفاهم نامه چهار جانبه با کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران، صندوق نوآوری و شکوفایی و سازمان نظام صنفی رایانه‌ای آغاز خواهیم کرد.
علاوه بر تفاهم دوجانبه میان ستاد توسعه ICT معاونت علمی و سازمان نصر، تفاهم چهار جانبه ای با حضور این دو نهاد و کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران و صندوق نوآوری و شکوفایی در راستای ایجاد تسهیلات و مشارکت در سرمایه گذاری برای توسعه کسب و کارهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در حاشیه نمایشگاه الکامپ منعقد شد که خبر بسیار خوبی به نظر می رسد.
رونمایی از سه سامانه اقتصادی در نمایشگاه الکامپ ۹۸
از دیگر اتفاقات جالب و خوب الکامپ ۹۸، رو نمایی از سه سامانه اقتصادی جدید با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی در حاشیه نمایشگاه الکامپ بود. سامانه های «درگاه الکترونیکی سهامداران (دارا)، شبکه تعاملی تحلیل گران جوان اقتصاد ایران و برون سپاری مالیات بر نقل و انتقال املاک مسکونی» امروز (شنبه) در محل نمایشگاه های بین المللی تهران به طور رسمی راه اندازی شدند.
درگاه الکترونیکی سهامداران (دارا)
سامانه دارا، درگاه ارائه کننده خدمات الکترونیکی (نظیر دریافت کل دارایی سهام، فهرست معامله ها، علت ممنوع از معامله شدن کد یا نماد و …) از طریق اپلیکیشن وب و موبایل، بدون نیاز به مراجعه حضوری به سهامداران حقیقی و حقوقی است و در راستای حفظ شفافیت و اطلاع رسانی صحیح محسوب می شود.
فهیمی مدیرعامل شرکت سپرده گذاری وجوه مرکزی بازار سرمایه (سمات) در مراسم راه اندازی این سامانه گفت: روزانه حدود ۵۰۰ هزار اطلاعات جدید مربوط به سهامداران ثبت می شود که از طریق این سامانه قابل پیگیری است. وی افزود: راه اندازی سامانه های متمرکز و جدید در دستور کار بازار سرمایه قرار دارد تا از این طریق، فعالیت های مختلف در بازار سرمایه تسهیل شود.
وی با بیان اینکه سال گذشته سامانه سجام (سامانه شناسایی مشتریان به صورت الکترونیکی و متمرکز) راه اندازی شد، اضافه کرد: اکنون از طریق سامانه سجام همه اطلاعات سهامداران تنها یکبار دریافت می‌شود و دیگر نیاز به ثبت نام مجدد و احراز هویت مجدد در زمان مراجعه به سایر نهادهای مالی بازار سرمایه وجود ندارد. وی درباره سامانه دارا نیز گفت: سهامداران می توانند به صورت آنلاین و در کمترین زمان ممکن اطلاعات مربوط به گردش مالی خود و معاملات بازار سرمایه را دریافت کنند.
شبکه تعاملی تحلیل گران جوان اقتصاد ایران
از طریق شبکه تعاملی تحلیل گران جوان اقتصاد ایران، ۶ اتاق فکر به صورت مجازی در بخش های مختلف مانند اقتصاد کلان، فضای کسب و کار، بازارها بازار مالی، اقتصاد هوشمند و مدیریت دارایی و بدهی های دولت تشکیل می‌شود. هدف از راه اندازی این سامانه، رصد آخرین تحولات در حوزه سیاستگذاری، علمی، فناوری، شناخت نیازها و مشکلات جامعه و انتقال سریع آن به وزارت امور اقتصادی و دارایی اعلام شده است.
همچنین ارائه راه حل های مناسب برای مشکلات اقتصادی نیز از دیگر اهداف این سامانه به شمار می‌رود. فارغ التحصیلان و دانشجویان دوره دکترا و فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد در رشته‌های اقتصاد، مدیریت و حسابداری از جمله افرادی هستند که می‌توانند در این شبکه عضو شود.
سامانه برون سپاری مالیات بر نقل و انتقال املاک مسکونی
با راه اندازی سامانه «برون سپاری مالیات بر نقل و انتقال املاک مسکونی» متقاضیان هنگام نقل و انتقال املاک مسکونی فاقد مشکل قانونی (به لحاظ سند مالکیت) می توانند بدون نیاز به مراجعه به سازمان امور مالیاتی جهت دریافت «مفاصا حساب» می توانند مالیات مربوطه را پرداخت کنند. از طریق این سامانه، به صورت الکترونیکی و بر اساس محل قرار گیری ملک در تهران، مبلغ مالیات متعلقه به آن را محاسبه و در همان محل پرداخت می کنند.
سامانه برون سپاری نقل و انتقال مالیات املاک مسکونی این سامانه تاکنون به صورت آزمایشی در ۲۶۰ دفترخانه ثبت اسناد اجرا شده است که به زودی به صورت کامل اجرایی می شود. از طریق این سامانه، در صورت نداشتن بدهی مالیاتی و پرداخت بدهی نقل و انتقال، گواهی تاییدیه به سردفتر ارسال می شود.
توسط این سامانه برای املاک مسکونی به صورت آنلاین و بدون دخالت ماموران مالیاتی، گواهی انتقال صادر می شود. از مزایای این سامانه اتصال آن به سیستم جی.آی.اس است که از طریق آن حوزه جغرافیایی مالیاتی و قرار گرفتن ملک مشخص می‌شود.
از همه اتفاقات بالا که بگذریم، شاید مهم ترین نقطه قوت این نمایشگاه توجه به توانخواهان بود. رویداد توان تک یکی از رویدادهای مهم و جالب توجه در نمایشگاه امسال بود.
رویداد توان تک در نمایشگاه الکامپ
همزمان با برگزاری نمایشگاه الکامپ منصوره پناهی، مدیرعامل مجتمع آموزشی نیکوکاری رعد ضمن حضور در کنفرانس خبری توان تِک خطاب به خبرنگاران گفت:
چند سال پیش تعدادی از فعالان عرصه فناوری اطلاعات به عدم حضور معلولان در نمایشگاه الکترونیک و کامپیوتر اشاره کردند و با الگو قرار دادن الکامپ، رویدادی با نام توان تِک را برنامه ریزی و اولین دوره آن را در مجتمع رعد برگزار کردند، پس از آنکه استارت اولیه رویداد توان تِک زده شد، سال گذشته در یک فضای محدود در کنار نمایشگاه الکامپ به ما فضایی دادند و امسال در دل الکامپ در یک فضای ۲۰۰ متری این امکان را در اختیار ما گذاشتند که مشارکت و حضور توان یابان مطابق دیگر شرکت کنندگان دیده شود.
وی با اشاره به هدف از برگزاری رویداد توان تِک، افزود:
در این دوره استارت آپ های خدمات‌رسان به جامعه توان یابان و کسب و کارهایی که در این حوزه فعال هستند و در حوزه فناوری خیلی مؤثر بودند و با محصولاتشان زندگی را برای آنها راحت کردند، در توان تِک امسال حضور دارند، زیرا فناوری؛ دسترسی‌پذیری به جامعه، مشارکت در امور اجتماعی، استقلال و امنیت را برای افراد دارای معلولیت به ارمغان آورده است.
مدیرعامل مجتمع رعد با اشاره به همکاری جمعی از انجمن‌های تخصصی حوزه معلولان در برگزاری رویداد توان تِک، گفت:
ما از ۲۵ انجمن فعال مدافع حقوق معلولان دعوت کردیم تا علاوه بر مشارکت در برگزاری نمایشگاه توان تِک با حضورشان انتظارات و مطالبات مخاطبانشان را به اطلاع کسب و کارها و مدیران استارت آپ ها برسانند و زمینه دسترس‌پذیری الکترونیک را برای افراد دارای معلولیت فراهم سازند.
مهندس شاهین طبری رئیس هیأت مدیره شرکت چارگون و ایده پرداز رویداد توان تِک با طرح سوالی از تعداد جمعیت معلولان در جهان، گفت:
از ۸ میلیارد نفر انسانی که در دنیا زندگی می‌کنند، یک میلیارد نفر آنها با معلولیت زندگی خود را ادامه می‌دهند. اینها اگرچه مشکلات زیادی دارند، اما توانمندی‌های زیادی هم دارند، توان تِک درباره فناوری‌ها‌یی سخن می‌گوید که زندگی را برای این جمعیت یک میلیاد نفری آسان‌تر کند.
وی با اشاره به اینکه برخی از توان یابان در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات توانمندی چشم‌گیری دارند، گفت:
کسانی در جمع توان‌یابان حضور دارند که مدیر کسب و کار خودشان هستند و توان‌تِک باید نگاهی و نگرشی که به آنها وجود دارد را عوض کند، آنها افراد موفقی هستند، سعی می‌کنند زندگی را برای خودشان و کسانی که در شرایط مثل خودشان هستند، راحت‌تر کنند.
طبری با بیان اینکه توان‌یابان باید از حقوق قانونی و یکسان با دیگران استفاده کنند، گفت:
وقتی یکی از شروط استخدام در صدا و سیما این است که توان‌یاب نباشید، ضمن انتقاد از نادیده گرفته شدن توانایی‌هایشان درحالیکه بسیاری از آنها می‌توانند گویندگان بسیار خوبی باشند. یادآوری کرد، دیگر چگونه باورشان می‌شود که یک فرد دارای معلولیت می‌توانند استارت آپ ایجاد کنند. در صورتی که بسیاری از آنها علاقه دارند راجع به مشکلات خودشان استارت آپ بزنند، از ناشنوایی و نابینایی و دیگر معلولیت‌ها حمایت کنند.
وی با اشاره به ویژگی‌های توان تِک امسال، گفت:
این رویداد نیازهای معلولان را با هدف مناسب‌سازی سرویس‌ها، خدمات و محصولات به استارت آپ ها منتقل میکند و امسال در ۳ بخش حاضر شدیم تا ضمن معرفی خدمات خود به توان‌یابان و معرفی استارت آپ های آنها، نیازهایشان را به استارت آپ ها منتقل کنیم و آنها سرویس‌های خود را برای معلولان مناسب‌سازی کنند.
طبری با تاکید بر جمعیت یک میلیارد نفری توان‌یابان، گفت:
با ساده‌سازی خدمات و دسترسی‌ها برای آنها فرصتی برای استارت آپ ها فراهم می‌شود تا بتوانند خدمات خود را گسترش دهند.
متاسفانه غلبه نگاه سنتی به معلولان آنها را گوشه نشین کرده به نحوی که آنها حق خود نمی‌دانند که بتوانند در جامعه کسب و کار خود را داشته باشند و نگرش ترحم‌آمیز سایرین و نادیده گرفتن توانمندی آنها، موجب شده تا توان‌یابان خود را از دیگران جدا بدانند.
او با اشاره به «وحید رجبلو» مؤسس استارت آپ «توانیتو» و «حمیدرضا محترم» مؤسس استارت آپ «ناشنوایان پرتو تهران» که در راه‌اندازی استارت آپ های خود موفق بوده‌اند، گفت:
توان‌یابانی که تاکنون اقدام به راه‌اندازی استارت آپ خود کرده‌اند بیشتر مشکلات خود را در نظر داشته‌اند و به دنبال راهی بوده‌اند تا خودشان مشکلات خودشان را مرتفع کنند.
نشان، گوگل مپ بومی با ساختاری هوشمند
از جمله استارتاپ های موفق ایرانی و بومی که در زمینه مسیریابی فعالیت دارد، اپلیکیشن نشان است. این اپلیکیشن به راننده ها و عابرین پیاده کمک میکند تا بهترین مسیر را پس از انتخاب مبدا و مقصد پیدا کرده و به آن برسند. نشان در نمایشگاه الکامپ ۹۸ از نحوه مسیریابی اپلیکیشن خودش گفت.
نقشه و مسیریاب نشان که امسال برای اولین‌بار در الکامپ حضور یافته بود، ازطریق غرفه‌ی خود در سالن الکام استارز (سالن ۸ و ۹) با بازدیدکنندگان ارتباط داشت. در سومین روز برگزاری نمایشگاه، نشان در جریان ارائه‌ای در سالن ۷ در حضور محسن پورسیدآقایی، معاون حمل‌و‌نقل و ترافیک شهرداری تهران، از جزئیات فنی و نحوه‌ی کارکرد سرویس نقشه و مسیریاب خود پرده برداشت.
در همان ابتدای ارائه، مصطفی جلمبادانی، معمار فنی مسیریاب نشان، به توضیح یکی از اصلی‌ترین پرسش‌هایی که ممکن است ذهن هر کاربری را به‌خود مشغول کند پرداخت: اینکه مسیریاب چگونه وضعیت ترافیکی مسیر انتخابی کاربر را مشخص میکند.
به‌گفته‌ی جلمبادانی، اگرچه نشان وضعیت لحظه‌ای ترافیک و سرعت خودروها در مناطق مختلف شهری را در اختیار دارد، اما این اطلاعات به‌تنهایی برای مسیریابی کافی نیست. هنگامی که کاربر مسیری را در اپلیکیشن نشان انتخاب میکند، وضعیت ترافیکیِ نمایش داده شده در نقاط مختلف مسیر (که بسته به سنگینی ترافیک با رنگ‌های سبز و قرمز مشخص می‌شود)، وضعیت آن نقطه در همان لحظه نیست؛
بلکه آنچه مسیریاب به کاربر نشان می‌دهد، پیش‌بینی وضعیت ترافیکی منطقه هنگام رسیدن کاربر به آنجا است. معمار فنی مسیریاب نشان برای روشن‌تر شدن منظور خود اینگونه توضیح داد:
فرض کنید الان، ساعت ۱۲:۴۰ دقیقه از همین‌جا [محل نمایشگاه] به سمت آزادی مسیریابی کنیم. اگرچه می‌دانیم همین حالا وضعیت ترافیکی در آزادی چگونه است، اما احتمالا ۴۰ دقیقه‌ی دیگر به مقصد خواهیم رسید و تا آن موقع وضعیت ترافیکی آزادی تغییر خواهد کرد. برای همین لازم است که ما ترافیک را پیش‌بینی کنیم.
سرویس نقشه و مسیریاب نشان برای پیش‌بینی وضعیت ترافیک در نقاط مختلف مسیر، علاوه بر استفاده از داده‌های روز، از داده‌های قدیمی در بازه‌های زمانی مشابه نیز استفاده میکند. جلمبادانی می‌گوید:
برای مثال، ترافیک یک منطقه در ساعت ۱۲:۴۵ دقیقه‌ی روز شنبه، به‌احتمال زیاد شبیه به ترافیک همان منطقه در ساعت ۱۲:۴۵ دقیقه‌ی شنبه‌ی گذشته خواهد بود.
مسیریاب باید بتواند وضعیت ترافیکی مقصد را قبل از رسیدن به آن پیش‌بینی کند
اما همان‌طور که در ادامه‌ی ارائه اشاره شد، پیش‌بینی وضعیت ترافیکی تنها با اتکای صرف به الگوهای تکرارشونده و سوابق تاریخی ترافیکی نیز چندان دقیق نخواهد بود؛ چرا که عوامل پیش‌بینی نشده‌ای مانند تغییر وضعیت جوی نیز ممکن است بر وضعیت ترافیکی تأثیر بگذارند.
نکته‌ی جالب دیگر این است که تغییرات جوی تأثیر یکسانی بر وضعیت ترافیکی در نقاط مختلف شهر نمی‌گذارند. برای مثال بارندگی ممکن است در شمال شهر تهران باعث ایجاد ترافیک شود و در جنوب تهران تغییری در وضعیت ترافیکی ایجاد نکند. این تفاوت بین شهرهای مختلف ایران نیز صدق میکند. به همین دلیل است که مسیریاب نشان شهرهای ایران را «منطقه‌به‌منطقه و محله‌به‌محله» تفکیک کرده و وضعیت ترافیکی هرکدام از این مناطق را با درنظر گرفتن شرایط خاص خودشان پیش‌بینی میکند.
در ادامه‌ی ارائه، مباحث مطرح شده رنگ‌وبوی فنی‌تری به‌خود گرفت. به‌گفته‌ی معمار فنی نشان، سرویس مسیریاب برای اینکه بتواند با الگوهای ترافیکی منحصربه‌فردِ مناطق مختلف شهری آشنا شود، از «الگوریتم‌های پیشرفته‌ی یادگیری ماشینی» استفاده میکند.
برای مثال الگوریتم‌های نشان با استفاده از داده‌های ترافیکی و سوابق سفر، شبیه‌ترین وضعیت ترافیکی گذشته‌ی یک منطقه را در زمانی خاص پیدا میکند. پس از مشخص شدن شبیه‌ترین زمان، وضعیت ترافیکی ۳۰ دقیقه‌ی آینده‌ی مسیر، براساس وضعیت ترافیکی آن منطقه در زمان متناظر (۳۰ دقیقه پس از شبیه‌ترین وضعیت ترافیکی در گذشته) پیش‌بینی می‌شود.
اما پیش‌بینی نهایی بهترین مسیر، نمی‌تواند تنها به پیداکردن الگوهای ترافیکی هفتگی متکی باشد. معمار فنی نشان در این‌باره گفت:
گاهی اوقات اتفاقات غیر نرمالی رخ می‌دهد؛ مانند وقتی که در یک منطقه تصادفی رخ می‌دهد، یا مثلا همین امروز که در اینجا نمایشگاه الکامپ برگزار شده‌است. امروز وضعیت ترافیکی منطقه دیگر شبیه به شنبه‌ی هفته‌ی گذشته نیست. ما باید در چنین مواقعی باتوجه به داده‌هایی که به دستمان می‌رسد، سریع متوجه شویم که جایی با پیش‌بینی ما تفاوت پیدا کرده است.
جلمبادانی در ادامه از ضرورت واکنش سریع مسیریاب به رویدادهای ترافیکی غیرمنتظره گفت. بنا به این ضرورت، مسیریاب نشان هر ۱۰۰ ثانیه حجم زیادی از داده‌های ترافیکی را پردازش میکند تا درصورت پیداکردن الگویی غیرطبیعی، کاربران را هرچه‌سریع‌تر به مسیری کم‌ترافیک‌تر هدایت کند. چنین محاسباتی که لازم است هر ۱۰۰ ثانیه تکرار شوند، به توان پردازشی بسیار بالا و انرژی زیادی نیاز دارد. نشان برای کاستن از چنین بار پردازشی، از روشی به‌نام «مسیریابی دینامیک» استفاده میکند.
در پایان، معمار فنی نشان از ویژگی جدید و در دست توسعه‌ای خبر داد که قرار است به‌زودی به اپلیکیشن مسیریاب نشان اضافه شود. این ویژگی با بررسی رفتار رانندگان، متوجه می‌شود که کاربران چه راه‌هایی را به مسیرهای پیشنهادی نشان ترجیح می‌دهند و درصورت تداوم این رفتار، اپلیکیشن نیز از آن پس همان مسیر را پیشنهاد خواهد داد.
جهت استفاده از این اپلیکیشن مفید بومی می توانید از طریق لینک های زیر اقدام کنید.
وزیر ارتباطات و بحث های پرحاشیه ارزهای دیجیتال
وزیر ارتباطات در حاشیه‌ی نشست خبری الکامپ ۲۵ به سوالات خبرنگاران در مورد موضوعات داغ این روزها از جمله رمز ارزها، اینترنت VDSL، کارت سوخت و مواردی از این دست پاسخ داد. مسئله‌ی استخراج یا ماین‌کردن رمز ارزها در ماه‌های اخیر با حواشی مختلفی همراه بوده است؛
به‌طوری که بسیاری از فعالان فناوری ایران و سازمان‌ها را مجاب به موضع‌گیری در مورد خود کرد. آذری جهرمی در مورد صحت خبر اعطای مجوز به چینی‌ها برای استخراج رمزارزها در مناطق آزاد اعلام کرد که از چنین موضوعی اطلاع ندارد.
آذری جهرمی در مورد رویکرد وزارت ارتباطات نسبت به استخراج ارز دیجیتال در کشور چنین گفت:
نظر ما این است که می‌توان در ساعات غیر پیک شبکه برق کشور چنین کاری را انجام داد. استخراج رمز ارز در حقیقت به نوعی صادرات مجازی برق محسوب می‌شود.
وزیر ارتباطات دو شرط مهم را برای استفاده‌ی بهینه از این ظرفیت ضروری می‌داند؛
نخست اینکه برقی که برای استخراج رمز ارز قرار است استفاده شود نباید وارد شبکه‌ی انتقال و توزیع شود تا از نظر اتلاف انرژی مشکلی ایجاد نشود. قرارگیری فارم‌ها در کنار نیروگاه‌های تولید برقی که وزارت نیرو مشخص میکند، یکی از راهکارهای مطرح شده توسط آذری جهرمی بود.
دومین مسئله، نیاز به تعیین نرخ فروش برق به چنین فارم‌هایی است؛ برای تولید برق در کشور منابع زیادی مصرف می‌شود و نباید همانند شرایط کنونی به عده‌ای اجازه داده شود که با حاشیه‌ی سود بالا از آن استفاده کنند. آذری جهرمی معتقد است که استفاده‌ی این تکنولوژی باعث افزایش بهره‌وری شبکه‌ی برق کشور می‌شود.
آذری جهرمی، وزیر ارتباطات درباره سیاست گذاری و تصمیم گیری درباره ارزهای رمز پایه گفت :
سیاستگذاری و تصمیم‌گیری در مورد هر ارزی از جمله رمز ارزها بر عهده‌ی شورای پول و اعتبار بوده و مجری آن نیز بانک مرکزی است. آنچه که ما توسعه‌ی آن را اعلام کردیم، کارکرد رمز ارز و تکنولوژی تولید رمز ارزها است. ما در حقیقت مدل مفهومی آن را در داخل کشور توسعه می‌دهیم.
طبق اعلام وزیر ارتباطات، این وزرات‌خانه وظیفه‌ی تحقیق و پژوهش در مورد چنین موضوعاتی را برعهده دارد؛ مدل داخلی که با حمایت پست‌بانک توسعه داده شده است خوشبختانه موفقیت‌آمیز بوده و چالش‌های و نتایج به بانک مرکزی گزارش شده است.
آذری جهرمی در این نشست به‌صورت مشخص تصمیم‌گیری در مورد تمام مسائل مربوط به ارز دیجیتال در ایران را سازمان‌های دیگر از جمله بانک مرکزی دانست. وزیر ارتباطات در پاسخ به سؤال دیگری در مورد ارز دیجیتال منطقه‌ای و مطرح کردن آن با وزرای دعوت شده به این رویداد چنین گفت:
ارز دیجیتال منطقه‌ای به ما [وزارت ارتباطات] مربوط نمی‌شود و در صبحت‌های خود با وزرای منطقه اشاره‌ای به این موضوع نداشتیم.
گزارشی از الکام پیچ
در حاشیه‌ی برگزاری نمایشگاه الکامپ، الکام پیچ ازجمله برنامه‌های محبوبی است که توجه افراد زیادی را به خود جلب کرده است.
در رویداد الکام پیچ که تا روز پایانی نمایشگاه ادامه دارد، روزانه ۱۳ استارتاپ روی صحنه می‌آیند و به‌مدت پنج دقیقه خود و برنامه‌هایشان را معرفی می‌کنند. تیم داوری متشکل از افراد موفق درزمینه‌ی کسبوکار نیز حضور دارند که پس از اتمام زمان پنج‌دقیقه‌ای ارائه، جلسه پرسش‌وپاسخ پنج‌دقیقه‌ای نیز با ارائه‌دهنده برگزار می‌کنند. در پایان نمایشگاه، به برترین استارتاپ‌ها از نگاه داوران جوایزی اهدا شد.
در روز سوم رویداد الکام پیچ، برنامه با نظم بیشتری در مقایسه با روز گذشته آغاز به کرد و برخلاف روز قبل که تأخیری ۳۰ دقیقه‌ای را در اجرای اولین ارائه شاهد بودیم، این‌بار تقریبا در همان زمان ۱۰:۳۰ اولین استارتاپ روی صحنه رفت. کیفیت استارتاپ‌های روز سوم به‌طور محسوسی کمتر از استارتاپ‌های معرفی‌شده‌ی روز دوم مسابقه بودند.
در غالب ارائه‌های روز سوم مشکل مدیریت‌نکردن زمان و مسلط‌نبودن بر محتوا و کنترل‌نکردن استرس موج می‌زد. همچنین، بسیاری از استارتاپ‌های روز سوم مشکلاتی ساختاری نظیر تهیه‌‌نکردن مسیر حرکت واقع‌گرایانه و شناسایی اشتباه بازار هدف و… داشتند که داوران نیز بارها به این موضوعات اشاره کردند.
در ادامه ارائه برخی از این استارتاپ ها را باهم مرور می کنیم.
تریت‌اپ
تریت‌اپ شبکه‌ای اجتماعی برای متخصصان علوم پزشکی است. دانشجویانی که سال‌ها درس‌های مختلفی مطالعه می‌کنند و درنهایت به طرح می‌روند، ممکن است حین گذراندن طرح خود با مشکلاتی روبهرو شوند که قبلا آن را تجربه نکرده‌اند؛ بنابراین، باید با استاد خود تماس بگیرند و از او راهنمایی بخواهند.
تکراری‌بودن بسیاری از سؤال‌ها و دردسترس‌نبودن لحظه‌ای استاد، خجالت‌کشیدن دانشجو از استاد و… موانعی است که بر سر این راه وجود دارد. تریت‌اپ برای حل این مشکل به‌میدان آمده است. مدیرمحصول این برنامه معتقد است دانشجویان حوزه‌ی پزشکی از دنیای دیجیتال عقب هستند و تعاملات بین‌رشته‌ای وجود ندارد و اکثر دانشجویان همواره تجربه‌گرا هستند. با گسترش تریت‌اپ میان دانشجویان و ایجاد شبکه‌ی جامع ارتباطی میان دانشجویان و فارغ‌التحصیلان و استادان بسیاری از این مشکلات برطرف خواهد شد.
نهانه
نهانه پلتفرم آنلاین سرگرمی است. احتمالا با اتاق‌های فرار آشنا هستید. نهانه نسخه‌ی آنلاین این مدل سرگرمی است که با ایجاد معماهای مختلف درون برنامه ذهن کاربر را درگیر حل‌کردن آن میکند. همچنین، این استارتاپ در نظر دارد ازطریق اپلیکیشن نهانه علاوه‌بر سرگرم‌کردن کاربر، فرهنگ ورزش و پیاده‌روی و آشنایی با نقاط تاریخی را میان کاربران خود جا بیندازد.
اسپانسر
یکی از مشکلاتی که بسیاری از سرمایه‌گذاران با آن روبهرو هستند، ناآشنایی با استارتاپ‌ها و پیش‌بینی از میزان بازدهی آنها است. اسپانسر پلتفرم ارزش‌گذاری استارتاپ و فروش سهام و جذب سرمایه است. مدیرمحصول این استارتاپ معتقد است اسپانسر توانایی ارائه‌ی دقیق‌ترین گزارش از وضعیت فعلی هر استارتاپ را دارد و می‌تواند به دستیار کاربردی برای سرمایه‌گذاران تبدیل شود.
جزوه ننویس
جزوه ننویس با هدف تبدیل‌شدن به اپ‌استور ایرانی وارد میدان شده است که درون آن اپلیکیشن‌های مختلفی وجود دارد. به‌گفته‌ی مدیرمحصول این برنامه، هدف آنها تبدیل به کافه‌بازاری دیگر است. تمرکز فعلی استارتاپ جزوه ننویس بر حوزه‌ی دانشگاهی است و تاکنون ۳۰ درس را به شکل اپلیکیشن درآورده‌اند. منبع اصلی آنها برای تبدیل درس‌ها به جزوه، نمونه سوالات کنکور‌های سال قبل و جزوات سراسر کشور است.
قبلا در آی تی من، مصاحبه ای با بنیانگذار جزوه ننویس داشته ام :
تریبون : جزوه هایی که دیگر نوشته نمی شوند !
راورو
راورو جامعه‌ای از افراد متخصص درزمینه‌ی هک و شناسایی باگ‌های امنیتی سایت است. روند کاری این استارتاپ بدین‌شکل است که باگ‌های سایت‌های مختلف را پیدا و آن را برطرف میکند و درنهایت، تنها هزینه‌ی باگ را از سایت مذکور دریافت میکند. گسترش این استارتاپ می‌تواند کمک شایانی به جامعه‌ی هکرهای ایران باشد که غالبا با بی‌توجهی و بی‌مهری مواجه‌اند.
کانگورو
کانگورو پلتفرم تربیت آنلاین کودک است. این اپلیکیشن فعالیت کودک هنگام کار با گوشی را زیر ذره‌بین قرار می‌دهد و درعینحال، به‌عنوان ریموت کنترل برای والدین عمل میکند. به‌وسیله‌ی این اپلیکیشن، والدین می‌توانند بسیاری از برنامه‌ها را برای کودک خود قفل یا برای استفاده از آن زمان تعیین کنند. هنگامی‌که زمان تعیین‌شده به‌اتمام برسد، این برنامه به کودک اطلاع می‌دهد. حال اگر کودک از این فرمان سرپیچی کند، برای کودک تنبیه‌هایی در نظر می‌گیرد؛ مثلا برنامه را دو ساعت قفل میکند؛ بدین‌ترتیب، به‌نوعی تربیت و جهت‌دهی ذهن کودک انجام می‌گیرد.
کلوپ هوشمند
کلوپ هوشمند افزونه‌ای است که روی صندوق‌های فروش نصب می‌شود. این افزونه می‌تواند اطلاعات مشتریان را سامان‌دهی و داده‌های مشتری را تحلیل کند. این استارتاپ تاکنون ۱۴۲ نقطه را به سیستم ارزیابی هوشمند خود افزوده است. مدیرمحصول این استارتاپ معتقد است قراردادن این افزونه بر صندوق‌های فروشگاه‌های زنجیره‌ای و مال‌ها و رستوران‌های بزرگ، کمک شایانی به افزایش درآمد و درعینحال ایجاد باشگاه وفاداری میکند.
ورزمان
ورزمان پلتفرم ارائه‌ی خدمات ماساژ در منزل است. برای افرادی که دغدغه‌ی ماساژ دارند و به‌دنبال استفاده از این خدمت هستند، نیافتن مراکز معتبر و دوربودن مراکز و درعینحال قیمت نجومی این مراکز، همواره مشکلی اساسی بوده است. درمقابل، بسیاری از افرادی که در این زمینه تحصیل کرده‌اند، بیکار هستند و کار مناسب پیدا نکرده‌اند. ورزمان به‌دنبال آن است که با کاهش قیمت و ارائه‌ی خدمت در منزل، افراد بیشتری را به‌سمت ماساژ ترغیب کند و شغل‌های بیشتری نیز برای فارغ‌التحصیلان این رشته فراهم آورد.
میوه‌باکس
میوه‌باکس فروشگاهی اینترنتی درزمینه‌ی میوه‌ی خُردشده است. هنگام برگزاری مراسم مهمانی یا ترحیم یا حتی جلسه‌ی دفاع دانشگاه، شما آن‌قدر دغدغه‌های مختلف در ذهن دارید که احتمالا فرصت کافی برای خرید و آماده کردن و برش ضیافتی میوه ندارید. میوه‌باکس این مشکل شما را حل میکند. این استارتاپ بسته‌های مخصوصی برای انواع مراسم مختلف طراحی کرده است و در دسته‌بندی‌های مختلف محصولات خود را عرضه میکند.
کیوآرگرافی
مشکلات موجود در حوزه‌ی چاپ و گران‌بودن کاغذ از جمله مسائلی است که شرکت‌ها یا صاحبان کسبوکار را برای تولید کارت ویزیت یا تراکت تبلیغاتی دچار مشکل کرده است. کیوآرگرافی برای حل این مشکل وارد این میدان شده است. به‌وسیله‌ی بارکدی که این نرم‌افزار برای شما ایجاد میکند، می‌توانید انواع محتوای چندرسانه‌ای را قرار دهید و اطلاعات نامحدودی را روی فقط یک بارکد بارگذاری کنید. بنابراین، به‌جای پخش تراکت‌های متعدد و کارت ویزیت‌هایی که اطلاعات ناقصی را نمایش می‌دهند، کافی است آن بارکد را پخش کنید.
توانیتو
استارتاپ توانیتو پلتفرمی برای خدمت‌رسانی به معلولان و افراد ناتوان است. بنیانگذار این مجموعه، وحید رجبلو، خود سال‌ها درگیر این مشکل بوده است و در نظر دارد سرویس مناسبی برای هم‌نوعان خود ایجاد کند. توانیتو درعینحال فروشگاهی برای معلولان است و لوازم موردنیاز آنها را برای فروش قرار می‌دهد. همچنین، این پلتفرم سرویس‌های مختلفی نظیر پزشکی و توان‌بخشی و گردشگری را به معلولان ارائه میکند. استارتاپ توانیتو قصد دارد چشم‌های جامعه را روی معلولان بگشاید و توجه‌شان را به آنان جلب کند.
عرش‌ادز
دیدن تبلیغات نامناسب و نامربوط مسئله‌ای است که همیشه عذابی برای بازدیدکنندگان محسوب می‌شود. عرش‌ادز راهکار جدیدی برای حل این مشکل ارائه کرده است. این استارتاپ بازدیدکنندگان هر صفحه را هوشمندانه تحلیل میکند و با ذائقه‌سنجی مخاطب، درنهایت مناسب‌ترین تبلیغ ممکن را برای کاربر پخش میکند. تمرکز فعلی این استارتاپ روی اینستاگرام است و در نظر دارد در آینده، بازارهای خارجی را هدف قرار بدهد.
ایسمینار
مشکلات رفت‌و‌آمد و ترافیک و هزینه‌ی ایاب‌و‌ذهاب ازجمله مسائلی است که سمینارهای اینترنتی یا به‌اصطلاح وبینارها را گسترش داده است. ایسمینار نیز در همین زمینه قدم برداشته است و سعی میکند با هزینه‌ی کمتری در مقایسه با رقبای قدرتمند رویدادها را به بهترین شکل در پلتفرم اینترنتی نمایش دهد. ایسمینار علاوه‌بر برگزاری کنفرانس‌های اینترنتی، درزمینه‌ی پوشش رویدادها نیز می‌تواند گام مؤثری بردارد.
غرفه خلاقانه رهنما کالج
از جالب ترین قسمت های نمایشگاه الکامپ ۹۸، غرفه خلاقانه رهنما کالج بود. این غرفه که برای بازدید کنندگان و افراد علاقه مند جذابیت خاص به خود را داشت، به گذر از پیچ و خم های کسب وکار و رسیدن به موفقیت های آن بود. خلاقیت غرفه به حدی بالا بود که افراد با سنین مختلف را به خود جذب می کرد.
غرفه رهنما کالج، برای تشویق به کسب اطلاعات بیشتر و آموزش‌های مربوط به کسبوکار، فرایندی جالب طراحی شده بود. در این فرایند، با شعار‌های مختلف باید مسیر حرکت طی می‌شد. هرکدام از این شعار‌ها در عین سادگی، مفهومی پیچیده را در دل خود داشت که هر فرد نوآوری باید آنها را فرامی‌گرفت.
اولین حضور دیجی کالا در الکامپ
شاید کمی عجیب به نظر می رسید، اما اکثر کسب وکار های موفق و بزرگ نیازی به معرفی و حضور در نمایشگاه ندارند. دیجی‌کالا در نخستین حضور خود در نمایشگاه الکامپ به‌دنبال معرفی بیشتر سرویس‌‌هایش به کاربران بود.
سال‌ها از تولد دیجی‌کالا می‌گذرد و همواره از آن به‌عنوان یکی از استارتاپ‌های موفق گذشته و یکی از کسب‌وکارهای بزرگ و پیشرو حال حاضر در فضای آنلاین یاد می‌شود. دیجی‌کالا کار خود را با فروشگاه اینترنتی آغاز کرد اما در حال حاضر اعضای جدیدتر و گاها بزرگی همچون دیجی‌استایل، دیجی‌پی، فیدیبو و تازه‌واردی به نام دیجی‌کالا نکست در این خانواده حضور دارند.
مدل کسبوکار جدید فروشگاه دیجی‌کالا و تبدیل شدن آن به یک مارکت‌پلیس شروعی برای پیدایش عضوهای جدید بود؛ با گسترش بخشهای دیجی‌کالا نیاز به معرفی بیشتر آنها احساس می‌شود؛ امیر پاشا معاون ارشد بازاریابی دیجی‌کالا، آشنا کردن مردم با سرویس‌های خانواده‌ی دیجی‌کالا و شناخته شدن بیشتر آن در فضای آفلاین را هدف اصلی حضور در الکامپ می‌داند.
و آخرین خبر الکامپ که البته مربوط به الکامپ سال آینده هست :
الکامپ سال آینده در شهر آفتاب برگزار می شود
در حاشیه‌ی بیست‌وپنجمین نمایشگاه الکامپ، مدیرعامل فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران در نشستی خبری شرکت کرد و خبر از آخرین برنامه‌های شهرداری در راستای تحقق شهر هوشمند داد. محمد فرجود، مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران گفت:
مهم‌ترین برنامه شهرداری یکپارچگی داده‌ها و مهم‌ترین برنامه درون شهرداری یکپارچگی داده‌ها و اتصال آن در بستر یکپارچگی بوده است.
محمد فرجود در نشست خبری الکامپ بیان کرد:
سازمان فاوا در شهرداری تهران از اوایل سال ۹۷ با عنوان تهران هوشمند و با نگاه حرکت رو به جلو برای هوشمند کردن سطح تهران فعالیت میکند که یک‌سری نوآوری را مدنظر داشت.
در این مسیر، دبیرخانه‌ای تأسیس کردیم که دو دسته را در شهرداری تهران مد نظر قرار دادیم. یک‌سری پروژه‌ها که شهر هوشمند اداره میکند و بهره‌بری حوزه‌های شهری در شهر تهران را بالا می‌برد. همچنین سامانه یکپارچه صورت وضعیت شهرداری هم در حوزه‌های عمرانی و پسماند شهرداری انجام شد.
در حوزه اکوسیستم، کارهای ما در تعامل به نوآوری برمی‌گردد. تاکنون مهم‌ترین کارهایی که انجام دادیم، سه کار بوده است. یک، رویداد تهران نوآوری. دو، مرکز فناوری هوشمند شهری که این مراکز را در نزدیکی دانشگاه صنعتی شریف تأسیس کردیم. سوم هم برنامه تهران هوشمند که مسئله‌محور است و یک سال است با سند و نقشه راه ایجاد کرده‌ایم.
تاکنون ۴۴ آی‌پی‌آی شهری را در حوزه‌های مختلف از جمله حمل‌و‌نقل و اطلاعات اجتماعی راه‌اندازی کرده‌ایم و در کنار آن تا سال ۱۴۰۰، یک‌صد پروژه پایلوت شهر هوشمند انجام می‌شود.
فرجود در پایان خاطرنشان کرد:
شهرداری تهران در مذاکراتی که انجام داده است، قرار بر این شد که شهر آفتاب سال آینده میزبان نمایشگاه الکامپ می‌شود. قطعا شهرداری از اینکه از ظرفیت شهر آفتاب استفاده کند، استقبال میکند و پروژه هوشمندسازی شهر آفتاب را از سال ۹۸ آغاز کرده‌ایم.
عکس های الکامپ ۹۸
قبلی 1 از 43 بعدی
دانلود عکس های الکامپ ۹۸
الکامپ ۹۸ با همه حواشی ، خوبی و بدی هایش به پایان رسید. به نظر شما این نمایشگاه چقدر مفید بوده و چقدر نسبت به سال های گذشته غنی تر برگزار شده ؟ منتظر نظرات و پیشنهادات شما هستم.
دیدگاه بگذارید