فرهنگ تلگرام و استفاده از آن در بین ایرانی ها چگونه هست؟

فرهنگ تلگرام واژه ای که خیلی نام و آشنا هست. ارتباط این کلمه کوچک و در عین حال همراه با مفهومی بزرگ که از دیر باز باعث تکاپو و تکامل نوع بشر بوده تاروپود زندگی امروز ما را تنیده است. تو این یادداشت قصد دارم درباره فرهنگ تلگرامی ما ایرانیان و تاثیرات تلگرام بر ذهن و روح مان صحبت کنم. در ادامه همراه با آی تی من باشید.

اگر بخواهیم نیاز های اساسی انسان را بر اساس نظریه ” هرم مازلو ” طبقه بندی کنیم، نیاز های انسانی به شکل یک هرم در پنج طبقه تقسیم می شوند، نیاز های ابتدایی که از پایین هرم شروع شده و به ترتیب پیچیده تر شدن ، نیازهای طبقه های بالایی هرم را تشکیل میدهند : 

1. نیاز های زیستی
2. نیاز های امنیتی
3. نیازهای اجتماعی
4. نیاز به احترام
5. نیاز به خودشکوفایی

فرهنگ تلگرام

هر نیاز هرقدر پایین تر قرار داشته باشد، قوی تر است و بدون ارضای نیاز های هرطبقه نمی توان به طبقه بالاتر دست یافت. امروزه با پیشرفت فناوری و ظهور مدرنیته میتوان گفت انسان نسبت به گذشته توانسته به صورت کاملی به ارضای نیاز های زیستی، امنیتی و اجتماعی خود برسد.

ارتباط مهمترین دلیل اجتماعی بودن انسان، سیر تاریخی شگفت انگیزی داشته است، از زمان با دود علامت دادن بگیرید تا چاپار های خستگی ناپذیر زمان هخامنشیان، از فرستادن بی سرانجام نامه عاشقانه یک سرباز زیر گلوله آتش تا فرستادن نامه ای محرمانه به صورت تلگراف در کسری از ثانیه. 

حتی شاید خود بنیانگذاران عصر جدید ، به پیشرفت فناوری در طول یک قرن، به این وسعت که امروز هست نمی اندیشیدند. امروزه تلفن های همراه به بزرگترین وسیله های ارتباطی نسل بشر تبدیل شده اند، وجود شبکه های اجتماعی و ارتباطی مانند فیس بوک، توییتر و یوتیوب، اینستاگرام، تلگرام و… برگ جدیدی به این دفتر شگفت انگیز افزوده است. حال این سوال مطرح است که ما چقدر همسو با سرعت این پیشرفت هستیم ؟ آیا برای رویارویی با این عصر جدید آموزش دیده ایم ؟ 

ویژگی های منحصر به فرد

این روز ها تلگرام با داشتن ویژگی هایی منحصر به فرد نسبت به رقیبانش تبدیل به عضو جدیدی از خانواده های ایرانی گشته است، واسطی که ارتباط های چشمی را حذف و به گوینده ای بی لهجه و بدون لحن بدل شده است. عضوی بی چهره که شخصیت واقعی هرفرد را در هاله ای از غبار قرار میدهد و با پرورش شخصیتی مجازی از فرد، چهره جدیدی برای او می سازد.

عضوی که کتاب و روزنامه را ازما گرفته و خود راوی قصه های بی سرو ته و اخبار غیر موثق و شایعات بی بدیل شده است و یا به کمک گروه های مجازی فامیلی، دلتنگی ها و نزدیکی هایمان را از بینبرده، احساسات و عواطف عمیقمان را جایگزین چند شکلک تکراری کرده تا عشق و خشم را از پوسته ای مجازی بیان کنیم.

گنجه و فرهنگ تلگرام

تلگرام این گنجه بی ریشه مجازی، تبدیل به حافظ آلبوم عکس ها و فیلم ها و آرشیو نامه هایی شده که تا چندی پیش مخاطب های خاص خود را داشت و آبروی فرد و خانواده را به دوش می کشید و یا به همراه داشتن کانال هایی که بدون چشم داشت مالی و مادی، فرهنگ و خط فکری افراد  وگروه های خاصی را به خورد خودمان و فرزندانمان می دهد.

چقدر این عضو جدید خانواده را می شناسیم؟ این عضو جدید چه فرهنگی را جایگزین فرهنگ غنی ایرانی میکند؟ آیا تلگرام با درنظر گرفتن نیاز به ارتباط های انسانی ساخته شده یا وسیله ای برای کنترل زندگی افراد بی اطلاع نسبت به این دنیای جدیداست ؟ آیا اصلا کاربرد تلگرام این است که ما از آن فهمیده ایم؟

به هرحال این روزها با وجود شبکه های اجتماعی، شاهد کمتر شدن روابط انسانی، بالا رفتن آمار طلاق وکلاهبرداری های مجازی و دربخش وسیعی شاهد افسردگی درجوانان هستیم، جوانانی که انگیزه هایشان تعداد لایک ها و یاتعداد عضو در کانال ها و صفحه هایشان است و شاید اگر دیر بجنبیم دیگر خبری از لبخند مادر بزرگ، بوی عطرسیب و هندوانه و حافظ خوانی های پدربزرگ در میان دورهمی های گرم فامیلی نباشد و اینها تنها قصه ای شوند درمیان قصه های دیگر تلگرام.

سخن پایانی

همه حرف های بالا را قبول داریم، اما آیا تا به حال شده که مشکلات و تقصیراتمان را گردن دیگران نیاندازیم؟ مگر تلگرام یک آدم زنده است که اینگونه درباره اش صحبت میکنیم؟ چرا رفتار و ناهنجاری هایمان را بر سرتکنولوژی خالی میکنیم؟ مثل اینست که بگوییم چاقو بد است چون بُرَّنده است؟! 

خب قبل از اینکه این مطلب را به پایان برسانم دعوت می کنم از مطالب و مقالات دیگری که درباره تلگرام نوشته شده هم دیدن کنید:

۱۰ سوال اساسی که با فیلترینگ تلگرام گره خورده است !

سروش، تلگرام ایرانی یا حمایت از تولید داخلی ؟

هک تلگرام در پنج دقیقه ! + راهکارهای امنیتی ساده برای حفاظت ازحساب تلگرامی

درسی که فیلترینگ تلگرام به کسب و کار ها داد، چه بود ؟

سعی کنیم فرهنگ استفاده از تکنولوژی را یادبگیریم و به جای اینکه ارزش یک صفحه یا کانال را به لایک و تعداد اعضایش بدانیم، به میزان پربار بودن محتوا و مطالبش بدانیم… نظر شما چیست ؟ منتظر نظرات تون هستم.