سرویس ارزش افزوده زالویی که احتمالا به شما هم چسبیده باشد!

باوجود اینترنت و شبکه های اجتماعی، بازهم استفاده از سیم کارت و برقراری تماس جزو ضروریت ها به حساب می آید. اما تاحالا به این فکر کرده اید که چگونه اپراتو ها با وجود شبکه های اجتماعی و امکان برقراری تماس رایگان، هزینه های خود را با سرویس ارزش افزوده جبران میکنند؟ در ادامه همراه با آی تی من باشید تا این موضوع را بیشتر باهم بررسی کنیم . 

تاریخچه و قدمت سرویس های ارزش افزوده به سال ۹۰ برمیگردد و موج اول آن در شبکه  ۲G و بر بستر پیامک بود. پیامک هایی که با این عنوان برایتان گاها ارسال شده است. مثلا فلان عدد را بفرست و عضو سرویس پیامک فوتبالی بشو و… پیامک هایی از این قبیل.

بعد از اشباع شدن فضای پیامکی ، اپلیکیشن ها به این فضا ورود پیدا کردند تا بتوانند سهمی قابل توجه و درست و حسابی از این بازار را داشته باشند که گاها موفق و گاها ناموفق بوده اند. اما چند ماهی میشود که بحث استفاده از خدمات ارزش افزوده یا Value Added Service – VAS بسیار داغ شده، خصوصا میان کاربران و مشتریان اپراتور ها که اکثرا قربانی هزینه های هنگفتی شده اند که دلیل آن را به درستی نمیدانند.

سرویس ارزش افزوده چیست؟

خدمات ارزش افزوده تلفن همراه یا Value Added Service که به اختصار به آن VAS گفته می‌شود، از جدیدترین پارامترهای نوین صنعت مخابرات می‌باشد.

درواقع سرویس ارزش افزوده نوعی خدمات پیامکی است که با ایجاد بستری مناسب سعی در افزایش ارتباط و تعامل میان اپراتور و مشترک را دارد. از جمله اهداف مهم این سرویس که می‌توان به آن اشاره کرد، افزایش اطلاعات عمومی جامعه و ایجاد یک نوع سرگرمی سالم برای افراد جامعه می‌باشد. اصول طراحی این نوع خدمات به گونه‌ای است که مخاطب در ازای اطلاعاتی که دریافت می‌کند هزینه‌ای پرداخت خواهد کرد.

برای درک بهتر معنی و مفهوم سرویس ارزش افزوده به مثال‌های زیر توجه کنید:

1. با شرکت در مسابقه و پاسخ صحیح به ۱۰ سوال شما هم برنده خوش شانس ما باشید. هر سوال ۵۰ تومان، برای شروع عدد ۱ را ارسال نمایید.
2. دانستنی‌های پزشکی به صورت روزانه هر پیام ۵۰ تومان – برای شروع عدد ۲ را ارسال کنید.

همان طور که می‌بینید مخابرات از طریق سرویس خدمات ارزش افزوده شما را تشویق به ارسال کد می‌کند. در واقع این نوع خدمات درآمد زایی برای مخابرات و اطلاع‌رسانی بهتر را برای مشترکین امکان‌پذیر می‌کند.

سرویس ارزش افزوده (VAS) با سایر سرویس‌های پیامکی چه تفاوتی دارد؟

یکی از تفاوت‌های مهم میان سرویس ارزش افزوده و سرویس‌های پیامکی در پرداخت هزینه می‌باشد. در سرویس‌های VAS هزینه پیامک‌های ارسال شده از مخاطب گرفته می‌شود. یعنی مشترک از طریق قبض تلفن یا کسر از اعتبار هزینه سرویس را می‌پردازد. در واقع در سرویس‌های ارزش افزوده نه تنها هیچ هزینه‌ای از ارگان یا شرکت خاصی گرفته نمی‌شود بلکه این سرویس می‌تواند برایشان درآمد زا نیز باشد. اما در سایر سرویس‌های پیامکی ارگان یا شرکت موردنظر باید هزینه ارسال پیامک‌ها را بپردازد.

سطوح مختلف سرویس ارزش افزوده

 سطح اول: تولیدکنندگان محتوا
تولیدکنندگان محتوا شامل شرکت‌هایی هستند که به صورت قانونی، حق تولید محتوا همچون موسیقی، فیلم، متون مختلف و مواردی از این قبیل را دارند.

سطح دوم: توسعه دهندگان محتوا
توسعه دهندگان محتوا به شرکت‌هایی گفته می‌شود که بنابر درخواست اشخاص، اقدام به تولید محتوا می‌کنند و آن را به اجرا درمی‌آورند.

سطح سوم: گردآورندگان محتوا
اینها شرکت‌هایی هستند که محتواهای تولید شده را جمع آوری کرده و در اختیار اپراتورها قرار می‌دهند تا به صورت عمومی اجرا گردند.

سرویس‌های شبکه هوشمند (IN) چیست؟

گاهی در قبوض برخی مشترکان تلفن ثابت مبالغی ذکر می‌شود که باعث افزایش رقم قبض و تعجب مشترک می‌شود اما معمولا پیگیری این موضوع از سوی شرکت مخابرات گویای آن است که مشترک از سرویس‌های شبکه هوشمند IN استفاده کرده و به واسطه استفاده از این خدمات مبلغی اضافه در قبض او اعمال شده است. در واقع سرویس شبکه هوشمند یا IN یکی از سرویس‌های ارزش افزوده تلفن ثابت است.

سازمان‌های بزرگ وحتی یک فرد هم می‌تواند از آن استفاده کند. یکی از مزیت‌های این سرویس این است که مشترکین بدون مراجعه حضوری به سازمان‌ها، به اطلاعات مورد نظر خود دست می‌یابند.
به عنوان مثال شما در خانه تنهایید و با مشکلی مواجه می‌شوید و زمانی برای مراجعه حضوری برای رفع مشکل ندارید و نیازمند یک مشاوره سریع و مطمئن هستید، ساده‌ترین راه تماس با یک متخصص در زمینه مورد نظر است که بتوانید به سرعت با او مشورت کرده و راهنمایی لازم را دریافت کنید.

به طور کلی شبکه هوشمند قادر است انواع مختلفی از سرویس‌های جدید را به مشتریان ارایه کند.

انواع سرویس‌های شبکه هوشمند (IN)

مکالمه رایگان

در این سرویس مشترک می‌پذیرد که هزینه مکالمات دریافتی به عهده او باشد. موسسات و مشاغل تجاری و خدماتی که فعالیت آنان براساس دریافت سفارش از مشتریان است، می‌توانند از این سرویس بهره‌مند شوند. از دیگر مزایای این سرویس، اعمال کنترل و نظارت بر روی تعداد تماس‌ها است. شماره رایگان ۱۰ رقمی است و با پیش شماره ۹۰۰۲۱۲ شروع می‌شود. گفتنی است از طریق موبایل و شهرستان نمی‌توان با این شماره‌ها تماس گرفت.

شماره فراگیر

موسسه دارنده این سرویس، تنها یک شماره از شبکه هوشمند را به اطلاع مشتریان خود می‌رساند، ولی شبکه IN، ارتباط مشتری را با شعبه‌ای از شرکت که نزدیک‌ترین فاصله را با او دارد، برقرار می‌کند. شماره فراگیر ۸ رقمی است و با پیش‌شماره ۸۰۸۱ شروع می‌شود.همچنین از طریق موبایل و شهرستان نمی‌توان با این شماره تماس گرفت.

مکالمه اعتباری

مشترک می‌تواند با خرید کارت اعتباری با مقاصد مختلف شهری، بین شهری و تلفن همراه تماس بگیرد. مشترک برای مکالمه باید کد دسترسی مندرج بر روی کارت، شماره کارت و رمز عبور خود را وارد کند تا با مقصد ارتباط برقرار کند.

مشاوره تلفنی

مشترکین با پرداخت هزینه مشاوره از طریق این سرویس می‌توانند از خدمات مشاوره‌ای متخصصان در زمینه‌های مختلف استفاده کنند. امکان ارتباط با اینترنت در هر زمان بدون نیاز به تهیه کارت‌های مختلف و رمز عبور، دسترسی به اطلاعات و اخبار مربوط به سازمان‌ها نظیر هواشناسی، هواپیمایی، اخبار ورزشی از دیگر قابلیت‌های این سرویس است.

پست صوتی

دارنده این سرویس، می‌تواند در زمانی که شرایط پاسخگویی را ندارد، مکالمات را بصورت پیام دریافت و در فرصت مناسب به پیام‌ها گوش دهد.

انتقال شماره

مشترک با استفاده از این سرویس می‌تواند در صورتی که مکان جغرافیایی خود را تغییر داد و شماره تلفنش نیز به تبعه آن تغییر کرد، همه تماس‌های شماره قبلی خود را به سمت شماره تلفن جدید هدایت کند.

شماره اختصاصی

مشترک این سرویس می‌تواند در هر لحظه و در هر مکان شماره تلفنی را به شبکه هوشمند معرفی کند. از طرفی با دریافت یک شماره از شبکه هوشمند مشابه تلفن همراه همواره در دسترس است. به عنوان مثال اشخاصی که دارای شماره تلفن‌های متعدد (محل کار، منزل و …) هستند و یا کسانی که مکان ثابتی را در اختیار ندارند (مستاجرین، بازرگانان، دانشجویان و …) عمده‌ترین کاربران این سرویس به شمار می‌آیند. این سرویس ۸ رقمی است و با پیش شماره ۸۰۸۰ شروع می‌شود.

نظرسنجی تلفنی

با استفاده از این سرویس، سازمان‌های تجاری و موسسات عمومی می‌توانند از نظرهای مشتریان خود در زمینه خدمات ارایه شده آگاهی یابند. در این سرویس، تماس گیرنده انتخابش را بوسیله صدا یا صفحه کلید اعلام می‌کند. پیش بینی نتایج مسابقه‌های ورزشی، شرکت در مسابقه‌ها و سرگرمی‌های صدا و سیما، از کاربردهای دیگر سرویس نظرسنجی تلفنی می‌باشد.

وزیر ارتباطات : بیزنس مدل شرکت های VAS مشکل دارد

وزیر ارتباطات در یکی از نشست های خبری اش درباره سرویس‌های ارزش افزوده گفت:

با تعامل اپراتورهای تلفن همراه به زودی ساماندهی می‌ شود، چرا که بیزینس مدل این شرکت‌ ها در ایران اشتباه است و من نیز با مدل کار آن‌ ها مشکل دارم.

بر اساس قانون، نظارت بر محتوای سرویس‌ های پیامکی و ارزش افزوده در اختیار وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی است و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی صرفا نکاتی را به اپراتورها در این زمینه می‌ تواند یادآوری کند؛ معتقدم که در صورتی که وزارت ارشاد نظارت را بر عهده دارد، اما باید سازمان تنظیم عهده‌ دار باشد و بتواند نسبت به نظارت در سرویس‌ های پیامکی اقدام کند.

#حق_الناس و سرویس های وس

وزیر جوان در ادامه صحبت هایش گفت 

بیزینس مدل شرکت‌ های ارزش افزوده اشتباه است و بنده به عنوان وزیر با مدل کسب و کار شرکت‌ های VAS در ایران مشکل دارم و در همین راستا این شرکت‌ ها نیاز به نظارت و چارچوب مناسبی دارد که پیگیر این موضوع از شرکت‌ های اپراتور و فعال در حوزه ارائه خدمات ارزش افزوده هستم تا به زودی حوزه VAS با تعامل اپراتورهای تلفن همراه کشور ساماندهی شود.

با توجه به شیوع اپلیکیشن‌ های ارائه دهنده خدمات ارزش افزوده با عنوان‌ های تبلیغاتی مختلف در پیام رسان‌ ها و عضویت برخی از مردم و در نتیجه کسر هزینه به صورت نامحسوس به مردم توصیه می‌ شود تا با شماره گیری کد دستوری #۸۰۰* نسبت به بررسی عضویت شماره تلفن همراه در سرویس‌های ارزش افزوده اقدام کنند و در صورتی که در یک سرویس عضو هستند و اطلاعی ندارند به سامانه ۱۹۵ برای شکایت و پیگیری‌ های بیشتر اطلاع دهند.

خب ! این گوشه ای از صحبت های وزیر ارتباطات درباره سرویس های ارزش افزوده بود. انگار سرویس های ارزش افزوده آمده اند تا تمام ضررهاییکه با ورود پیامرسان ها متحمل شده اند را با این کار مثل یک زالو واقعی جبران کنند. سرویس هایی که یکبار هم از آنها استفاده نمیکنیم و فقط هزینه آن را از شارژ سیم کارت های اعتباری یا قبض سیم کارت های دائمی باید پرداخت کنیم.

واقعیت چیست؟ پشت پرده سرویس های VAS

همان طور که می دانید یکی از راه های درآمد زایی اپراتور ها ارائه خدمات و سرویس های ارزش افزوده است. این خدمات در قالب ارسال پیامک یا اپلیکیشن های ارائه محتوا عرضه می شود. اما سوال اینجاست که چرا بدون اطلاع ، این سرویس ها فعال میشود و پس از مدتی و با پرداخت هزینه های گاها سنگین متوجه این موضوع میشویم که VAS برایمان فعال بوده؟

جالب است بدانید که اپراتور ها با شرکت های ارائه دهنده محتوا قرار میبندند و به ازای هر مخاطب که در سرویس های ارزش افزوده مشترک بشود، درآمد کسب میکند و خودشان به تنهایی نمیتواند حجم بالایی از تولید محتوا را داشته باشد. پس بهتر است با سازو کار سرویس های ارزش افزوده و شرکت هایی که با اپراتور ها قرار میبندند را با هم بررسی کنیم : 

همراه اول

همراه اول از سه طریق خدمات ارزش افزوده ارائه میکند :

• مستقیم : این راه معمولا آسان نیست و همراه اول به ندرت در این مرحله با شرکتی طرف قرارداد میشود و اگر هم بخواهد به این شکل عمل کند، تعهدات بسیار سنگین (در حد میلیارد تومان) میخواهد.
• اگریگیتور (agreegator): یک لایه پایین تر از حالت مستقیم hsj و تعداد محدودی هم هستند که چنین مجوزی را دارند. در واقع مثل نمایندگی هستند و همراه اول برای اینکه نخواهد به صورت مستقیم با شرکت ها و سازندگان اپلیکیشن وارد مذاکره بشود، به آنها مجوز فعالیت داده است. 
• تولید کننده های محتوا یا CP ها: دو لایه پایین تر از ارتباط مستقیم با همراه اول و اگریگیتور هستند و میتوان گفت پشت سر اگریگیتورها قرار دارند.

ایرانسل و رایتل

ایرانسل و رایتل ساختارهای همراه اول رو ندارند (در حال حاضر البته ، ممکن است در آینده ایجاد شود. برا همین سیستم ارزش افزوده این دو اپراتور نسبت به همراه اول از شکایت کمتری برخوردار است.)

پس با این حساب، اگریگتور و CP ها نقش بسیار زیادی در ایجاد محتوا و پخش برای گرفتن مشترک را دارند. روش و شگردهایی که برای جمع مخاطب استفاده میکنند هم جالب است. مثل نمونه های زیر : 

نمونه صفحات متصل به VAS

۱ از ۴

که به محض وارد کردن شماره در سرویس های مربوطه عضو میشوید و هزینه های هنگفت سرویس مثل یک زالو واقعی به صورتحساب سیم کارت شما وصل میشود و از شما کم میکند. اگر با چنین وبسایت هایی برخورد کردید، حواستان کاملا جمع باشد!

چطور از سرویس های VAS فعال مطلع شوم ؟

برای اینکه از سرویس های ارزش افزوده فعال خود باخبر شوید یک پیامک خالی به سامانه‌ی پیامکی ۸۰۰ بدهید یا  #۸۰۰* را شماره گیری کنید. با این روش میتوانید میتوانید از انواع خدمات ارزش افزوده فعال روی سیم‌کارت خود و روش های غیرفعالسازی آنها آگاه شوید.

طبق گفته معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، خدمات ارزش افزوده و محتوای پیامکی فقط و فقط باید بین ساعات ۹ صبح تا ۹ شب (۹ تا ۲۱) برای مشترکان ارسال شود و در صورت درخواست مشترک برای غیرفعالسازی خدمات ارزش افزوده محتوای پیامکی، این خدمات باید حداکثر تا ۲۴ ساعت قطع شود.

دنیای وب پر از اتفاقات گوناگون است. اگر دوست دارید بدانید چه اتفاقاتی در جریان است این صفحه را ازدست ندهید. تاحالا سرویس ارزش افزوده مفیدی را فعال و استفاده کرده اید ؟ آیا سرویسی به طور ناخوداگاه برای شما فعال شده؟ آیا توانستید چنین سرویسی را غیر فعال کنید؟ تجربه خود را درباره استفاده از سرویس های ارزش افزوده با من در میان بگذارید.