داستان برند گوگل و شرکت های زیرمجموعه گوگل به روایت تاریخ اینترنت
داستان برند گوگل و شرکت های زیرمجموعه گوگل برای افرادیکه در فضای آنلاین و دیجیتال کار میکنند پراز الهام و درس های مهمه، تو این مطلب قصد دارم تا به بررسی داستان برند گوگل بپردازم.
گوگل موتور جستجوی خودشو در یه گاراژ راهاندازی کرد، اما امروزه به عنوان بهترین موتور جست و جو و دومین برند ارزشمند جهان شناخته میشه. گوگل یه شرکت چند ملیتی آمریکاییه که در زمینه ی تکنولوژی تبلیغات آنلاین، جست و جو، رایانش ابری، نرم افزار و سخت افزار فعالیت میکنه. این شرکت در سال ۱۹۹۸ توسط لری پیج و سرگی برین، ۲ دانشجوی دورهی دکتری در دانشگاه استنفورد کالیفرنیا بنیانگذاری شد. درحال حاضر ۱۴ درصد سهام شرکت و ۵۶ درصد قدرت رای گیری از طریق سهام این شرکت در دست بنیانگذاران اون هست.
رشد این شرکت به اندازه ای زیاد بود که بعد از موفقیت در زمینهی موتور های جستوجو، فعالیت های خود رو به شکل گسترده ای افزایش داد. Google.com رتبهی اول رو در سایت رتبه بندی الکسا داره. این شرکت تونسته ۴ سال پیاپی عنوان دومین برند ارزشمند دنیا رو از آن خودش بکنه. شرکت گوگل با وجود انتقاداتی مانند نقض حریم شخصی، فرار های مالیاتی و سانسور در سال ۲۰۱۷ نیز به عنوان دومین برند ارزشمند جهان از سوی مجلهی فوربز شناخته شد.
فهرست مطالب
داستان برند گوگل و پیداش موتورجستجو
پیدایش شرکت گوگل از اونجایی شروع شد که ۲ دانشجوی دکتری دانشگاه استنفورد کالیفرنیا تصمیم گرفتن باهم روی پروژهی تحقیقاتی خودشون کار کنن. در اون زمان موتور های جست و جو، سایت ها رو بر اساس پیدایش تعداد کلمات مورد جست و جو در یه وب سایت رتبه بندی میکردن.
لری پیج (Larry Page) و سرگی برین (Sergey Brin) تصمیم گرفتن که از یه سیستم بهتر برای تحلیل رابطهی میان وبسایت ها استفاده کنن. لری و سرگی نام این تکنولوژی جدید رو رتبهبندی صفحه یا PageRank گذاشتن. در این تکنولوژی، میزان مرتبط بودن یه وب سایت با جستجوی کاربر، توسط تعداد و اهمیت صفحاتی که به اون وب سایت لینک دادن سنجیده میشد.
هرچقدر تعداد لینک ها بیشتر بود، سایت رتبهی بهتری کسب میکرد و درنتیجه در ابتدای لیست نتیجه نشان داده میشد. پیج و برین نام موتور جستجوی خودشونو BackRub گذاشته بودن چون تکنولوژی اونا سایت ها رو بر اساس لینک ها پشتیبانی رتبه بندی میکرد.
تغییر نام به Google
اما نهایتا تصمیم گرفتن که نام رو به گوگل (Google) تغییر بدن. این نام از کلمهی Googol یعنی عدد ۱ با ۱۰۰ صفر جلوی اون گرفته شده و نشان دهندهی حجم زیاد اطلاعاتیه که توسط این موتور جست و جو تولید میشه. وبسایت ابتدا تحت دامنهی دانشگاه استنفورد یعنی با آدرس google.stanford.edu مورد استفاده قرار میگرفت. اما در تاریخ ۱۵ سپتامبر ۱۹۹۷ با دامنهی google.com ثبت شد.
لری و سرگی در آگوست سال ۱۹۹۸ نظر یکی از سرمایه گذاران به نام اندی بچتولشیم (Andy Bechtolsheim) رو جلب کرده و ۱۰۰ هزار دلار بودجه ازش دریافت کردن. این مبلغ پیش از تأسیس شرکت به دست اونها رسید و مدتی بعد یعنی در تاریخ ۴ سپتامبر ۱۹۹۸ شرکت گوگل به صورت رسمی ثبت شد.
جلب نظر ۳ سرمایه گذار برای گوگل
گوگل در اون زمان تونست نظر ۳ سرمایه گذار دیگه یعنی جف بزوس (بنیانگذار شرکت آمازون)، دیوید چریتون (استاد دانشگاه علوم کامپیوتر دانشگاه استنفورد) و رام شریرام (کارآفرین) رو نیز در سال ۱۹۹۸ جلب کنه. پیج و برین در اوایل سال ۱۹۹۹ تصمیم گرفتن که شرکت گوگل رو به مبلغ ۱ میلیون دلار به شرکت Excite بفروشن. اما مدیر عامل این شرکت مبلغ ۷۵۰ هزار دلار رو به اونها پیشنهاد داده و درنتیجهی توافقی بین اونها صورت نگرفت.
اولین دفتر شرکت گوگل در گاراژ یکی از دوستان اونها به نام سوزان وژکیکی (Susan Wojcicki) در ملنو پارک کالیفرنیا قرار داشت. کریگ سیلوراستین (Craig Silverstein)، یه دانشجوی دکتری دانشگاه استنفورد به عنوان اولین کارمند این شرکت استخدام شد.
پیج و برین هر دو مخالف استفاده از تبلیغات پاپ آپ در موتور جستجوی خود بودن. اما مدتی بعد نظرشون رو تغییر داده و از تبلیغات سادهی متنی در موتور جستجوی خود استفاده کردن. شرکت گوگل تا پایان سال ۱۹۹۸ ایندکسی از ۶۰ میلیون وب سایت داشت.
صفحهی اصلی وب سایت گوگل هنوز کلمهی BETA رو نشان میداد در حالیکه سایت خبری Salon اعلام کرده بود موتور جستجوی گوگل عملکردی بهتر نسبت به رقبای خود مانند Hotbot و Excite داشته. همچنین اعلام کردن که این سایت از تکنولوژی های خلاقانهی بیشتری نسبت به سایت هایی که آیندهی دنیای وب لقب گرفته بودن یعنی Yahoo، Excite، AOL و Lycos استفاده میکنه. شرکت گوگل در مارس سال ۱۹۹۹ به دفتری در پالو آلتو یعنی خانهی تعداد زیادی از استارتاپ های سیلیکون ولی، نقل مکان کرد.
داستان برند گوگل و موتور جست و جو
موتور جستوجوی گوگل طراحی سادهای داشت و به همین دلیل توانست کاربران وفاداری را از سراسر اینترنت جذب کنه. موتور جستجوی گوگل در نوامبر ۲۰۰۹ بهعنوان موتور جستجوی برتر در آمریکا شناخته شد. این موتور جستوجو میلیاردها وبسایت را ایندکس کرده است. بنابراین کاربران با جستجوی کلمات کلیدی میتونن خیلی سریع به نتیجهی مدنظر خود برسند. نیویورک تایمز در سال ۲۰۰۳ از شرکت گوگل شکایت کرده و ادعا کرد که ذخیرهسازی محتوای سایت برخلاف قوانین کپیرایت است. اما دادگاه رای خود را به نفع شرکت گوگل صادر کرد.
داستان برند گوگل و سرویس های تحت وب
گوگل سرویس های تحت وب زیادی رو منتشر کرده مثل:
- جیمیل: برای ارسال پیام های الکترونیکی
- گوگل کلندر: برای مدیریت و زمان بندی
- گوگل مپ: برای تعیین مسیر و نقشهی ابی
- گوگل درایو: برای ذخیرهسازی فایلها روی سیستم ابری
- گوگل داکز: برای به اشتراک گذاشتن فایل های اسناد
- گوگل فوتوز: برای ذخیره و به اشتراک گذاری عکس ها
- گوگل ترنسلیت: برای ترجمهی زبان های دنیا به یکدیگر
- یوتیوب: برای به اشتراک گذاشتن ویدئوها
- گوگل پلاس و الو: برای ارتباطات اجتماعی
نرم افزار
گوگل نرم افزارهای زیادی رو نیز به بازار عرضه کرده که از جمله معروف ترین اونها میشه به سیستم عامل اندروید و مرورگر گوگل کروم اشاره کرد.
سختافزار
شرکت گوگل در سال ۲۰۱۰ اولین تلفن همراه خود رو به نام Nexus One با سیستم عامل اندروید به بازار عرضه کرد. بعد از اون گوشی ها و تبلت های زیادی با برند Nexus به بازار روانه شدن. این شرکت در سال ۲۰۱۶ تصمیم گرفت که محصولات خود رو تحت برند دیگه ای با نام Pixel به بازار عرضه کنه.
Chromebook سخت افزار دیگه ای بود که در سال ۲۰۱۱ توسط شرکت گوگل تولید شد. این سخت افزار به عنوان نسل جدیدی از کامپیوترها شناخته میشه و از سیستم عامل chrome استفاده میکنه. Chromecast برای انتشار محتوا از تلفن هوشمند به تلویزیون و Google Cardboard (عینکهای واقعیت مجازی) از سخت افزار های دیگه شرکت گوگل هستن.
آلفابت
شرکت گوگل در تاریخ ۱۰ آگوست سال ۲۰۱۵ اعلام کرد که قصد داره شرکت هولدینگ عمومی جدیدی به نام آلفابت (Alphabet Inc) رو راه اندازی کنه. لری پیج این خبر رو در وبلاگ رسمی گوگل منتشر کرد. شرکت آلفابت بر تمام زیر مجموعه های گوگل مدیریت میکنه. لری پیج مدیرعامل اجرایی این شرکت و برین مدیرعامل آن هستن.
زندگی شخصی لری پیج
لورنس ادوارد پیچ (Lawrence Edward Page) در تاریخ ۲۶ مارس سال ۱۹۷۳ در شهر ایست لنسینگ ایالت میشیگان آمریکا به دنیا اومد. محیط خانواده در علاقه مندی او به رشتهی کامپیوتر بی تأثیر نبود، چرا که پدرش فارغ التحصیل دکتری علوم کامپیوتر بود و مادرش نیز در دانشگاه میشیگان برنامه نویسی تدریس میکرد.
لری در خانه ای بزرگ شد که پر از کامپیوتر های نسل اول و مجله های علمی بود. لری پیج موسیقی رو دوست داشت و نواختن ساکسیفون رو از سنین کم آغاز کرد. لری معتقده که آموختن موسیقی نقش پررنگی در سرعت محاسباتش داشته. لری پیچ در رشتهی مهندسی کامپیوتر در دانشگاه میشیگان تحصیل کرد و مدرک کارشناسی ارشد خودشو در رشتهی علوم کامپیوتر از دانشگاه استنفورد دریافت کرد.
ساخت پرینتر جوهرافشان
لری در زمان تحصیلش در دانشگاه میشیگان یه دستگاه پرینتر جوهر افشان ساخت. او تمام قطعات الکترونیکی این دستگاه رو خودش طراحی کرد. سیستم پرینتر لری طوری طراحی شده بود که میتونست پوستر های بزرگ رو با هزینهی کمتری چاپ کنه. لری پیج بعد از موفقیت در کارشناسی ارشد تصمیم گرفت که مدرک دکتری خودشو از دانشگاه استنفورد بگیره.
لری در دورهی تحصیل خود روی ویژگی های ریاضی شبکه های اینترنتی و فهم رابطهی گرافیکیشون تحقیق میکرد. تمرکز کردن روی تعداد و کیفیت لینک های وارد شده به یه وبسایت پایه و اساس تحقیقات اونو تشکیل میداد. سرگی برین هم دانشجوی دکتری دانشگاه استنفورد بود که خیلی زود به پروژهی تحقیقاتی پیج پیوست. لری و سرگی با همکاری هم مقاله ای با عنوان (The Anatomy of a Large-Scale Hypertextual Web Search Engine) منتشر کردن. این مقالهی علمی بیشترین تعداد دانلود رو در تاریخچهی پیدایش اینترنت داشته!!!
الگوریتم های رتبه بندی سایت ها
سرگی و لری برای اندازهگیری اهمیت یه وبسایت از طریق تعداد لینک هایی که به اون داده میشد، یه الگوریتم رتبه بندی صفحات اینترنتی طراحی کردن. اونها متوجه شدن که میتونن از این الگوریتم برای ساختن یه موتور جست و جو استفاده کنن.
این الگوریتم از تکنولوژی جدیدی استفاده میکرد که رابطهی میان بک لینک های یه وبسایت رو حساب میکرد. برای گسترش کار خودشون اتاق خوابگاه پیج رو تبدیل به یه آزمایشگاه کرده و از قطعات ارزان کامپیوترها برای ساختن وسیلهی مدنظر خود استفاده کردن.
اونها قصد داشتن از پهنای باند شبکهی دانشگاه استنفورد استفاده کنن، بنابراین تجهیزات خود رو به اتاق برین منتقل کردن. سرعت رشد موتور جستجوی اونها به اندازه ای زیاد بود که شبکهی دانشگاه برای مدتی دچار اختلال شد!!!!
طراح حرفه ای سایت نداشتن!
لری و سرگی طراح حرفه ای برای توسعهی وبسایت خود نداشتن. بنابراین خودشون با استفاده از زبان HTML یه صفحهی ساده برای استفادهی کاربران طراحی کردن و از هر وسیلهی کامپیوتری برای تهیهی سختافزار مدنظر خود استفاده میکردن. موتور جستجوی اونها به اندازه ای در میان دانشجویان دانشگاه استنفورد محبوب شد که مجبور شدن از سرورهای اضافه برای خدمات دادن به یوزرها استفاده کنن. در آگوست سال ۱۹۹۶ اولین نسخهی وبسایت گوگل که تحت دامنهی دانشگاه استنفورد بود، در اختیار تمام کاربران اینترنت قرار گرفت.
لری پیج در سال ۲۰۰۷ با لوسیندا ساوتورث (Lucinda Southworth)، یه محقق پژوهشی در جزیرهی خصوصی ریچارد برنسون ازدواج کرد. لوسیندا و لری صاحب ۲ فرزند هستن که در سالهای ۲۰۰۹ و ۲۰۱۱ متولد شدن. پیج یکی از سرمایه گذاران شرکت تسلا هم هست و روی تکنولوژی انرژی های تجدید پذیر سرمایه گذاری میکنه.
زندگی شخصی سرگی برین
سرگی میخایلوویچ برین (Sergey Mikhaylovich Brin) در تاریخ ۲۱ آگوست سال ۱۹۷۳ در شهر مسکو روسیه به دنیا آمد. خانوادهی او ۵ سال بعد از تولد سرگی برای فرار از محدودیت های کشور خودشون تصمیم به مهاجرت گرفتن. در سال ۱۹۷۹ با درخواستشون موافقت شد و اونها به آمریکا مهاجرت کردن. پدر او اکنون استاد ریاضی دانشگاه مریلند هست و مادرش محقق بخش پرواز فضایی ناسا هست.
سرگی در دوران کودکی خودش به کامپیوتر علاقه داشت و مدرک کارشناسی خودشو در ۲ رشتهی علوم کامپیوتر و ریاضیات از دانشگاه مریلند دریافت کرد. او به دلیل استعداد بالایی که داشت بورسیهی تحصیلی دریافت کرده و برای کسب درجات بالاتر وارد رشتهی علوم کامپیوتر دانشگاه استنفورد شد.
سرگی و لری در همایش گردهمایی دانشجویان دانشگاه استنفورد باهم آشنا شدن. اونها در موضوعات متفاوتی باهم اختلاف عقیده نداشتن. اما بعد از گذشت مدتی تبدیل به دوستان خوبی برای هم شدن. برین روی توسعهی سیستم های داده کاوی تمرکز کرده بود و پیج قصد داشت اهمیت یه مقالهی پژوهشی رو با توجه به نقل قول هایی که در مقالات دیگه از اون میشه مورد سنجش قرار بده. اونها به کمک هم مقاله ای نوشتن که آمار بیشترین دانلود رو تا به حال به خودش اختصاص داده و همونطور که بالاتر گفتم، اونها الگوریتم خودشونو توسعه داده و موتور جستجو رو بر اساس اون طراحی کردن.
سرگی در سال ۲۰۰۷ با یک کارآفرین و تحلیلگر بیوتکنولوژی به نام آن ووجچیکی (Anne Wojcick) ازدواج کرد. ۲ فرزند اونها در سال های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۱ به دنیا اومدن و اونها در سال ۲۰۱۵ از هم جدا شدن.
پروژه های شکست خوردهی گوگل!
شاید باورش سخت باشه که یه شرکت پیشرفته مانند گوگل در اجرای برخی پروژه های خودش شکست خورده باشه و بعضی اونها هم واقعا شکست های سنگینی بوده. اما پروژه هایی که در این قسمت بررسی میکنم نتیجهی خوبی نداشتن و به عنوان پروژه های شکست خورده در داستان برند گوگل شناخته میشن:
۱- عینک گوگل (Google Glasses)
عینک های گوگل ایدهی بسیار خوبی نداشتن اما اجرا و توسعهی اونها ضعیف بود. برخی معتقدن که این عینک ها جلوتر از زمان خودش ساخته شده بودن و به همین دلیل نتونست رضایت مشتریها رو به خودش جلب کنه. این عینک ها برای پردازش اطلاعات خود به تکنولوژی نیاز داشت که هنوز ساخته نشده بود و درنتیجه نتونست به موفقیت برسه.
۲- گوگل ویدئو پلیر (Google video player)
Google Video در ژانویهی سال ۲۰۰۵ راه اندازی شد و شرکت گوگل ۲۲ ماه بعد یوتیوب رو به قیمت ۱.۶۵ میلیارد دلار خریداری کرد. اکنون سایت یوتیوب بسیار محبوب شده و ارزش اون به ۴۵.۷ میلیارد دلار رسیده است. دیگه کسی برای دیدن ویدئوها به Google Video مراجعه نمیکنه چون همهی اونها در سایت یوتیوب موجود هستن. برخی متخصصان معتقدن که Google Video رو نمیشه یه شکست در نظر گرفت اما Google video player تنها ۲ سال دوام آورد و یه شکست قطعی حساب میشه. علت شکست این نرم افزار این بود که با وجود Player های موجود در بازار، مردم دیگه احتیاجی به یه Player جدید نداشتن!!
۳- گوگل باز (Google Buzz)
گوگل باز یه شبکهی اجتماعی مشابه توییتر بود که امکان به اشتراک گذاری لینکها، عکس ها و ویدئوها رو برای کاربران خود مهیا میکرد. این شبکهی اجتماعی قابلیت جدیدی نسبت به توییتر نداشت و ظاهر اون بسیار شلوغ بود. کاربران انگیزه ای برای ترک توییتر و پیوستن به گوگل باز نداشتن. درنتیجه این شبکهی اجتماعی ۲۲ ماه بعد از راهاندازی بسته شد.
۴- گوگل انسرز (Google Answers)
هدف از راه اندازی گوگل انسرز این بود که کاربران پرسش های خودشونو مطرح کرده و به محققان پول میدادن تا پاسخ پرسش های اونها رو پیدا کنن؛ اما کاربران ترجیح میدادن که پرسش های خودشونو در سایت های دیگری مانند Yahoo! Answers مطرح کنن. همچنین با وجود سایت های رایگان مانند Quora کسی حاضر نمیشد برای انجام این کار به دیگران پول بده و درنتیجه این پروژهی گوگل هم بعد از ۴ سال و ۸ ماه شکست خورد.
۵- دفترچه یادداشت گوگل (Google Notebook)
دفترچه یادداشت گوگل طراحی جالبی نداشت و استفاده از اون پیچیده بود. به همین دلیل با وجود امکاناتی که داشت نتونست در میان کاربران محبوب بشه و بعد از ۵ سال و ۴ ماه شکست خورد. البته سرویس Google Keep امروزه به عنوان نسخهی پیشرفتهی دفترچه یادداشت گوگل مورد استفادهی کاربران قرار میگیره.
۶- گوگل ویو (Google Wave)
گوگل در توضیح محصول جدید خود گفته بود که یه فضای جدید و زنده برای تعامل مردم طراحی کرده و مردم ازطریق گوگل ویو می تونستن باهم کار کرده و با همدیگه عکس، ویدئو و متن به اشتراک بذارن. مشکل اصلی این محصول نداشتن MVP بود، گوگل تمام امکاناتی که به ذهنش میرسید رو در اون قرار داده بود و درنتیجه نمیشد به راحتی از اون استفاده کرد. این محصول نیز بعد از گذشت ۱۵ ماه شکست خورد.
۷- گوگل لایولی (Google Lively)
شبکهی اجتماعی ۳ بعدی بود که کاربران ازطریق آواتار خود میتونستن با دیگران ارتباط برقرار کنن. این پروژه هم از زمان خودش جلوتر بود و نتونست موفق بشه.
۸- دوج بال (Dodgeball)
این شبکهی اجتماعی بر اساس مکان، زمان و کاری که انجام میشد، بین انسانها ارتباط برقرار میکرد. گوگل ۴ سال بعد این پروژه رو لغو کرده و Google Latitude رو جایگزین کرد. همچنین ویژگی جدیدی به Google Maps اضافه کردن که همین کار رو انجام میداد.
۹- گوگل کاتالوگ (Google Catalogs)
کاتالوگ یک اپلیکیشن موبایل بود که نسخه های سنتی کاتالوگ خرده فروشیها رو به نسخهی دیجیتالی اون تبدیل میکرد و گوگل این پروژه را ۲ سال بعد از راهاندازی کنسل کرد.
۱۰ – گوگل پلاس (Google Plus)
یه شبکه اجتماعی که میخواست مثل فیس بوک باشه اما شلوغی بیش از حد اون و سردرگمی کاربر در استفاده از اون باعث شد تا این پروژه در ۲ آوریل ۲۰۱۹ چراغش خاموش بشه و دیگه به فعالیت خودش ادامه نده…
گوگل هم اکنون در چه وضعیتی قرار داره؟
شرکت گوگل فعالیت ابتدایی خودش رو از یه گاراژ آغاز کرد و امروزه تبدیل به یکی از بزرگ ترین شرکت های جهان شده و دفتر کنونی این شرکت یعنی Googleplex بیش از ۱۹۰ هزار مترمربع مساحت داره و در کالیفرنیای آمریکا واقع شده. ساندار پیچایی (Sundar Pichai) مدیرعامل فعلی شرکت گوگل هست.
روزانه بیش از ۳ میلیارد جست و جو در موتور جستجوی گوگل انجام میشه و این شرکت بیش از ۵۷ هزار کارمند در سراسر جهان داره. گوگل علاوه بر صنعت تکنولوژی در زمینه های گستردهی دیگه مثل سلامت و حمل و نقل نیز فعالیت میکنه. ساختن لنز های هوشمند، تولید انرژی پاک و تجدیدپذیر ازطریق توربین های بادی، فراهم کردن اینترنت برای مناطق دور دست، ساختن ماشین های بدون سرنشین و حتی جلوگیری از مرگ افراد از جمله پروژه های بزرگ این شرکت برای آینده هستن.
تو این مقاله به بررسی داستان برند گوگل و شرکت های زیر مجموعه گوگل رو براتون گفتم. قبلا توی مطلب ” اگر گوگل ساخت ایران بود ” یه طنز جالب نوشتم که میتونی اونو بخونی. به نظرت داستان برند گوگل چقدر به کسب و کارت میتونه کمک کنه؟ چه درسی داستان برند گوگل میگیری؟ اونو برام کامنت کن.